Obecny kościół pw. św. Marii Magdaleny w Przemyślu powstał w latach 1754-1780 wg projektu Walentego Haltmana. Inicjatorem tego wielkiego przedsięwzięcia, obejmującego również zabudowę klasztorną był ówczesny gwardian o. Grzegorz Ostrowski, korzystający z finansowego i merytorycznego wsparcia bpa Wacława Hieronima Sierakowskiego. Do 1758 r. wykonano fundamenty, rok później zaczęto budowę kościoła powyżej odsadzki, do 1765 r. prowadzono prace wykończeniowe przy fasadzie, wykonując m.in. dwubiegowe schody z kamienną balustradą na której posadowiono kamienne figury Matki Bożej Niepokalanej, św. Idziego i św. Jana Dunsa Szkota.
Obiekt do chwili obecnej przechodził trzykrotny remont elewacji tj. w latach: 112-1913 wymieniono elementy kamieniarskie; 1927-1930 wzmocniono mury (projekt Maksymiliana Jabłońskiego, przy konsultacji Adolfa Szyszko-Bochusza); lata 70-80. XX wieku przeprowadzono konserwacje tynków i polichromii, prace prowadził Jan Wąsacz.
Wartości architektoniczne i historyczne były podstawą do objęcia całego zespołu kościelno-klasztornego prawna ochrona konserwatorską poprzez wpis do rejestru zabytków pod nr A-428 decyzja z dnia 06 czerwca 1983 r.
Po przeszło trzydziestu latach od ostatnich prac remontowo-konserwatorskich elewacji z uwagi na widoczne zabrudzenia, zasolenia, spękania, ubytki detalu i powłoki malarskiej w 2017 r. przystąpiono do jej konserwacji. Wykonano konserwacje techniczną i estetyczną elewacji frontowej i południowej kościoła.
W miesiącu lipcu wprowadzono objazdy i zamknięto ulicę Asnyka, aby przystąpić do prac izolacji przeciwwilgociowej pionowej i poziomej zewnętrznych i wewnętrznych fundamentów kościoła. W wykopie ściany odkryto lico budowli w partii fundamentów z kilkoma rodzajami wątków muru. Najstarszy mur to pozostałość wieży z kościoła gotyckiego w samym narożniku południowo-zachodnim wykonany z dużych nieregularnych ciosów kamiennych piaskowca. Powyżej nad murami występuje ceglany mur łączący się z XVIII-wieczną budowlą kościoła. Obecnie osiągnięto docelowa głębokość prowadzonych wykopów do wykonywanych izolacji – poniżej posadzki dolnego kościoła. W pomieszczeniach wewnętrznych dolnego kościoła stwierdzono kilka wątków murów z różnych okresów historycznych, w tym najstarszego założenia kościoła gotyckiego.
Zespół staromiejski w Przemyślu jest przykładem założenia urbanistyczno-architektonicznego posiadającego duże wartości historyczne, w którym struktura budowlana kolejnych epok nawarstwiała się w sposób harmonijny, pozostawiając cenne obiekty architektury i sztuk plastycznych.
O specyfice i niepowtarzalności Starego Miasta w Przemyślu decydują historyczne budowle, powiązane z krajobrazem. Należą do nich m. in archikatedra pw. św. Jana Chrzciciela, zespół klasztorny Karmelitów i Karmelitanek, zespół klasztorny Franciszkanów, szereg kamienic (najstarsze pochodzą z XVI i 1. połowy XVII wieku) oraz wiele innych. Tworzą one unikalną, malowniczą panoramę miasta, podziwianą w niezmienionej formie od 250 lat.
To miejsce rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 grudnia 2018 zostało uznane za pomnik historii – „Przemyśl – zespół staromiejski”. Celem ochrony pomnika historii jest zachowanie ze względu na wartości historyczne, artystyczne, naukowe, krajobrazowe zespołu staromiejskiego o ponad 1000-letniej historii bogatego w liczne zabytki architektury sakralnej z różnych epok, będącego świadectwem wielokulturowej i wielowyznaniowej historii miasta i regionu.
Franciszkanie z Przemyśla podjęli się specjalistycznych działań konserwatorskich pod nadzorem wojewódzkiego konserwatora zabytków renowacji tego pięknego obiektu.
Jan Szpyt
Dziękujemy wszystkim, którzy wspierają to wielkie dzieło modlitwą i ofiarami
NUMER KONTA BANKOWEGO
PKO BP SA W PRZEMYŚLU
25 1020 4274 0000 1202 0050 7301
